شهریار افندیزاده معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، ضمن تبیین ظرفیتها، فرصتها و راهکارهای توسعه و نقویت همکاریهای جامع ترانزیتی ایران، افغانستان و چین و منافع مشترک حاصل از این همکاریها برای سه کشور و سایر کشورهای منتفع از این شراکتهای ترانزیتی بیان کرد: با توجه به تأکید ویژه برنامه هفتم توسعه کشور بر رشد و توسعه ترانزیت و لجستیک و به فعلیت رساندن مزیتهای ژئوپلیتیکی کشور از این طریق، تدوین یک الگو و چارچوب جامع توسعه و تقویت همکاریهای مشترک ترانزیتی در وزارت راه و شهرسازی پیگیری میشود.
معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: با توجه به مذاکرات و اقدامات مشترک امیدوارکننده، مؤثر و سازنده طرفهای ایرانی و افغانستانی در زمینه همکاریهای حملونقلی و ترانزیتی و به عنوان نمونه بارز و متبلور آن، در حوزه ریلی و راهاندازی مجدد قطعات احداث شده خط ریلی خواف-هرات پس از وقفهای چندساله در ماههای اخیر، و فرصت فراهم شده بواسطه اولویت و زبان مشترک دو کشور جهت ایجاد گشایش و تحول در موقعیت منحصر به فرد ژئوپلیتیکی، به عنوان محوریت تبادلات شرقی-غربی و شمالی-جنوبی که در هر دو طرف پیگیری می شود، اتخاذ تصمیمی راهبردی، هوشمندانه و آیندهنگر برای هدفمند کردن این همکاریهای مشترک ذیل الگو و چارچوبی جامع و منسجم، در مقطع کنونی ضروری و راهگشا میباشد.
افندیزاده افزود: از آنجا که یکی از ارکان اصلی این نوع همکاریها، تبیین شراکتهای ترانزیتی دوکشور با کشورهای ثالث و ائتلافهای ترانزیتی منطقهای با حضور هر دو طرف میباشد، همکاری سهجانبه با چین جهت ایجاد کریدور ترانزیتی ایران-افعانستان-چین مورد تأکید و پیگیری وزارت راه و شهرسازی میباشد.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی گفت: تقویت و توسعه همکاریهای کشورمان با چین در راستای پیشبرد ابتکار کمربند و راه، با توجه به فرصتها و منافع مشترک قابل توجه برای دو طرف و قرارگیری کشورمان در گستره شرکای این ابتکار، مورد استقبال و حمایت دو کشور است. همچنین، اخیراً افغانستان توافقی با طرف چینی جهت گسترش این ابتکار به افغانستان داشته و شاهد تعمیق منافع مشترک طرفین از این حوزه همکاریهای وسیع و جامع هستیم و اقدامات عملیاتی و اجرایی نیز در این خصوص در دست انجام است، که البته به دلیل کمبودهای زیرساختی و ظرفیتی در بخش حملونقل و لجستیک افعانستان، سرمایهگذاری قابل توجهی در این خصوص مورد نیاز است. از سوی دیگر، افغانستان در چارچوب توسعه همکاریهای خود با همسایگان شمالی و جنوبی، در حال توسعه حمل و نقل بین الملی کالا با مبدأ اولیه و مقصد نهایی چین یا افغانستان در راستای ارتقای مبادلات تجاری دوجانبه میباشد، از جمله میتوان به راه اندازی کریدور چندوجهی ریلی-جادهای چین-قرقیزستان-ازبکستان-افغانستان با مشارکت یک شرکت لجستیک بینالمللی چینی از کاشغر – اوش – اندیجان – گلابه – حیرتان و کریدور جاده ای چین- پاکستان-افغانستان از کاشغر- گذرگاه خنجراب در مرز چین و پاکستان- کابل تحت کنواسیون تیر و نیز اشاره نمود. بعلاوه، افغانستان با همکاری کشورهای ازبکستان و پاکستان، احداث خط ریلی ترمذ-مزارشریف-کابل-پیشاور را در دستور کار قرار داده است.
افندی زاده ادامه داد: با توجه به این رویکرد تعاملی غالب در منطقه در حوزه حمل و نقل و ترانزیت، که رویکردی ظرفیتساز برای همکاریهای جامع بلندمدت بوده و مسیر را برای ابتکارات جدید دو و چندجانبه و اجراییسازی برنامههای مشترک قبلی، هموار میسازد، با تأکید بر سیاست همسایه محور بهعنوان اولویت دولت سیزدهم و یادآوری مفاد بیانیه چهارمین وآخرین نشست وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان با حضور کشورمان در 24 فروردین سالجاری در ازبکستان موسوم به بیانیه سمرقند، درخصوص اشاره به اهمیت اساسی پروژههای مهم بین المللی انرژی، حمل و نقل، ارتباطات، زیرساخت و دیگر پروژههای اجرا شده توسط کشورهای همسایه برای توسعه اقتصادی-اجتماعی افغانستان و ادغام فعال این کشور در اقتصاد جهانی، وزارت راه و شهرسازی با همکاری سایر بخش ها و دستگاههای ذیربط ملی و بهرهگیری از سازمانها و نهادهای منطقهای و بینالمللی از جمله سازمان همکاری شانگهای که افعانستان عضو ناظر آن میباشد و سازمان همکاری اقتصادی(اکو) با عضویت کشورمان و افغانستان و سایر بسترهای همگرایی اقتصادی منطقهای، الگو و چارچوب همکاریهای توسعه و تقویت همکاریهای مشترک ترانزیتی ایران-افغانستان-چین را با رایزنی دو طرف دیگر پیگیری مینماید.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی گفت: در این راستا، احیای قانون موافقتنامه مسیرهای حمل و نقل بینالمللی ایران، افغانستان، ازبکستان که در سال 1382 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و 10 سال اعتبار داشته و با توافق اعضا قابل تمدید و امکان الحاق اعضای جدید به آن فراهم بوده، همچنین اجرای توافق اکتبر 2010 میلادی پنججانبه مطالعات امکانسنجی پروژه کریدور ریلی ایران- افغانستان- تاجیکستان- قرقیزستان- چین به طول 2100 کیلومتر که 1150 کیلومتر آن در خاک افغانستان قرار دارد و از شش استان قندوز ، بلخ، جوزجان، فاریاب، بادغیس و هرات عبور میکند و اتصال ریلی خواف-هرات بخشی از آن است، مورد تأکید میباشد.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی در پایان بیان کرد: این همکاریهای جامع و هدفمند، رشد سرمایهگذاری و تحول در زیرساختها و امکانات حمل و نقلی و لجستیکی در افعانستان را به دنبال خواهد داشت که کشورمان با توجه به توانمندیهای فنی و مهندسی میتواند در قالب سرمایه گذاری مشترک با کشورهای ذینفع بویژه چین و دیگر همسایگان افعانستان و بر پایه سازوکارهای ابتکاری تأمین مالی، در پروژههای ترانزیتی افغانستان مشارکت نماید. همچنین این چارچوب، ساماندهی و توسعه پایانههای مرزی مشترک، تسهیل در فرآیندهای حمل و نقلی و لجستیکی و مدرنسازی امکانات و تجهیزات و تأسیس و فعالیت شرکتهای مشترک حمل و نقلی ایرانی و افغانی و چینی در راستای رونق ترانزیت بین سه کشور ودیگر کشورهای واقع در شمال، غرب و جنوب ایران و فراتر از آنها را به دنبال خواهد داشت و نقش تاریخی و کلیدی دوکشور در راه ابریشم باستانی، یادآوری و تکرار خواهد شد.