به گزارش ایران ناوگان به نقل از تین نیوز، پژوهشگر گروه حمل و نقل معاونت امور زیربنایی و تولید مرکز پژوهش های مجلس با تاکید بر ضرورت رویکرد جامع به چالش های راه آهن اظهار کرد: اصلاح ساختارها،راه حل تمام چالش های این حوزه نیست.
یاسر حاتم زاده پژوهشگر گروه حمل و نقل معاونت امور زیربنایی و تولید مرکز پژوهش های مجلس در نشست رگولاتوری بخش ریلی در ایران؛ چالش ها و راهکارها، که سه شنبه 12 اردیبهشت ماه 1402 در موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ایران برگزار شد با بیان این که مجلس تا مدتها ورود جدی به موضوعات و چالش های مرتبط با حوزه ریلی نداشت، اظهار کرد: اوایل سال 1401 مجلس به این بحث ورود کرد و رویکردی که مجلس از آن منظر وارد مباحث حوزه ریلی شد این بود که آیا به احکام اصل 44 قانون اساسی در این حوزه عمل شده یا خیر و آیین نامه ای که در این زمینه در سال 1388 تدوین شده تا چه حد به ارتقاء خدمات این حوزه کمک کرده است.
وی
بیان کرد: در پی ورود مجلس به این بحث، مرکز پژوهش های مجلس مجموعه چالش های حوزه ریلی را احصا کرده و به آن پرداخته است. یکی از مباحث ریلی که در مرکز پژوهش های مجلس به آن پرداخته شده، موضوع « اصلاح ساختار راه آهن » بوده که بحث رگولاتوری صنعت ریلی و یا همان تنظیم گری از اجزای به شمار می آید.
حاتم زاده افزود: به نظر می رسد چنانچه کلیه مباحث و چالش های حوزه ریلی به طور علمی و جامع مورد بررسی قرار نگیرد، و صرفا تصور کنیم با اصلاح ساختار و ایجاد تغییر در وظایف رگولاتوری می توان کمیت و کیفیت خدمات راه آهن را ارتقا داد، راه چندان به ثوابی را در پیش نگرفته ایم.
نقطه نظرات متفاوت متخصصان درباره وظایف تنظیم گری راه آهن
این پژوشگر با بیان این که نکته ای که توسط بسیاری از کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفته و توصیه به اصلاح آن شده ، تمرکز وظایف تنظیم گری در شرکت راه آهن است، تصریح کرد: در ارائه خانم دکتر شفیعی هم در این نشست به یکپارچگی عمودی اشاره شد و این در حالیست که همین انتقادات بی نیاز از نقد نیست چنان که راه آهن مطالعه ای توسط شرکت مشاور « رولند برگر » انجام داده و در این مطالعه اتفاقا اشاره شده است که شرکت راه آهن باید یکپارچگی عمودی را حفظ کند.
به این معنی که شرکت راه آهن هم عملیات احداث زیرساخت را در اختیار داشته باشد و هم عملیات حمل بار و مسافر را انجام دهد. بنابراین گروهی از متخصصان همچنان طرفدار این نظریه هستند که شرکت راه آهن باید تصدی حمل بار و مسافر را در اختیار داشته باشد.
حاتم زاده در ادامه اظهار کرد: در حوزه تنظیم گری مطالعات فراوانی انجام شده است که اتاق بازرگانی و دانشگاه علم و صنعت این مطالعات را انجام داده اند. با این حال مطالعه جدیدی که توسط خانم دکتر شفیعی انجام شده نیز کار قابل تقدیری است. در مورد تفکیک عملیات زیرساخت از شرکت راه آهن هم اختلاف نظر بین کارشناسان وجود دارد و همچنان بحث ها ادامه دارد که شرکت راه آهن باید متولی ساخت و بهره برداری شبکه ریلی باشد یا شرکت مادرتخصصی زیرساخت های حمل و نقل کشور متولی ساخت شبکه باشد و شرکت راه آهن فقط نقش بهره بردار را ایفا کند.
وی خاطرنشان کرد: در مورد حوزه های مختلف تنظیم گری از بحث های اقتصادی گرفته تا بحث های ایمنی و محیط زیستی نیز باید مطالعات با عمق بیشتر ادامه پیدا کند. در مورد مرجع داوری نیز کماکان محتاج بحث و بررسی و اصلاحات هستیم چرا که اکنون کمیسیون عالی رسیدگی به سوانح در این حوزه مرجع داوری است که عملکرد این کمیسیون به دلیل تعارض منافع مورد انتقاد قرار دارد.
به گفته حاتم زاده ، یکی از پیشنهاداتی که به مرکز پژوهش ها رسیده این است که آن بخش از وظایف تنظیم گری که به عهده شورای رقابت است به کمیسیونی ذیل شورای رقابت، محول شود اما یک سازمان تنظیم گری ریلی در وزارت راه نیز تشکیل شود که رئیس این سازمان معاون وزیر باشد.
وی قانون دسترسی آزاد به شبکه و سایر قوانین مرتبط با حوزه تنظیم گری در حوزه ریلی را نیز نیازمند اصلاح دانست و آمادگی مرکز پژوهش های مجلس را برای استماع نظرات کارشناسی در این حوزه ها اعلام کرد.