به گزارش پایگاه خبری ایران ناوگان به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، راه آهن سریع السیر (HSR) یکی از تحولات بزرگ در حمل و نقل محسوب می شود. این سیستم ریلی با سرعت بالا و تکنولوژی پیشرفته در ساخت و اجرا به عنوان یک راه حل مؤثر برای افزایش سرعت و بهره وری در حمل و نقل افراد و کالاها شناخته می شود.
چین با یک شبکه راه آهن پر سرعت بزرگ و پیچیده، به عنوان یکی از پیشتازان این فناوری در دنیا شناخته می شود. کشورهایی مانند ژاپن و فرانسه نیز از این تکنولوژی بهره مند هستند و آن را به عنوان بخش مهمی از سیستم حمل و نقل شهری و بین شهری خود به کار می برند.
کمیسیون اروپا نیز در راستای تقویت حمل ونقل ریلی خود پیشنهادات جدیدی مبنی بر قطارهای سریع تر را برای شبکه ریلی اروپا مطرح کرده و شبکه حمل ونقل بین اروپایی برنامه ریزی شده (TEN-T) تا سال ۲۰۴۰ شاهد ایجاد اتصالات ریلی سریع السیر جدید خواهد بود که زمان جابه جایی در سفرهایی از جمله بوداپست به بخارست، ویگو به پورتو و هامبورگ به کپنهاگ را کاهش می دهد.
مسیرهای اصلی در شبکه TEN-T حداقل سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت برای قطارهای مسافربری و ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برای قطارهای باری خواهند داشت.
توسعه راه آهن پر سرعت نه تنها به بهبود حمل ونقل کمک می کند بلکه نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا، صرفه جویی در زمان و افزایش امنیت حمل و نقل دارد. این فناوری نه تنها نماد تکنولوژی مدرن در زمینه حمل و نقل است بلکه به عنوان یک گام مثبت به سوی آینده پایدارتر حمل و نقل جهانی نیز شناخته می شود.
سفر ریلی در مسیرهای تهران- قم- اصفهان و تهران- مشهد سرعت می گیرد
در ایران، تاکنون تلاش هایی برای فراهم کردن زیرساخت های راه آهن پر سرعت صورت گرفته است. اجرای این زیرساخت ها، بهبود قابل توجهی در حمل ونقل ایجاد و امکان ارتقای ترانزیت و جابه جایی کالا در سطح بین المللی را نیز فراهم می کنند. با اجرای موفق پروژه های راه آهن سریع السیر در مسیرهای تهران- قم- اصفهان و تهران- مشهد، ایران می تواند به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در زمینه حمل و نقل سریع السیر در منطقه معرفی شود.
طول کل مسیر طرح قطار پرسرعت اصفهان- قم- تهران ۴۱۰ کیلومتر و طول مسیر اصفهان-قم ۲۴۵ کیلومتر است. این خط ریلی از نزدیکی ورزشگاه نقش جهان در اصفهان آغاز می شود و پس از گذر از قم به ایستگاه شهر آفتاب و در نهایت ایستگاه مرکزی راه آهن تهران می رسد.
با بهره برداری از قطار پرسرعت، مسیر اصفهان- تهران با سرعت متوسط ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت، در مدت ۱۰۰ تا ۱۲۰ دقیقه طی می شود.
مجلس نیز در آبان ماه سال جاری ساخت راه آهن سریع السیر برای شهرهای پر مسافر و مسیرهای طولانی از جمله مسیر تهران – مشهد را طی برنامه هفتم توسعه الزامی کردند. ساخت راه آهن سریع السیر در مسیر تهران – مشهد به شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران تفویض و مطالعات اولیه آن آغاز شده است.
راه اندازی خطوط پر سرعت ریلی و تجهیز راه آهن به تکنولوژی های روز همواره مورد تاکید مهرداد بذرپاش وزیر راه وشهرسازی بوده است. بذرپاش پیش از این پیشنهاد کرده بود که مسیر اصفهان-تهران-مشهد به صورت یکپارچه تحت پوشش قطار سریع السیر قرار گیرد.
راه اندازی قطارهای پر سرعت مورد تاکید رئیس جمهور و وزیر راه و شهرسازی
وی با اشاره به دستور رئیس جمهور برای پیگیری طرح قطار سریع السیر گفته بود که منابع طرح از جای دیگری تامین می شود که کریدور زنجیره قطار سریع السیر کشور از مشهد به تهران و از تهران به اصفهان تا شیراز و بندرعباس و در پایان به دریا وصل شود و از طرف دیگر نیز به تبریز و غرب کشور و مرز ترکیه اتصال پیدا کند.
وزیر راه و شهرسازی در حاشیه دهمین نمایشگاه حمل ونقل ریلی که مهرماه سال جاری برگزار شد، به توافقات بی سابقه انجام شده یا در حال انجام در حوزه حمل ونقل به ویژه حمل ونقل ریلی با کشورهای خارجی برای تغییر تکنولوژی قطارهای برقی اشاره کرد و گفت: با اجرای این توافقات هم مسیر ریلی تهران به اصفهان با رفع موانع قانونی محقق می شود و هم قطار سریع السیر تهران_ مشهد اجرایی خواهد شد که با این دو رخداد عملا شاهد تغییرات فناوری در بخش حمل و نقل ریلی خواهیم بود.
جهش نسلی در حوزه فناوری ریلی کشور با راه اندازی قطارهای پر سرعت
سید میعاد صالحی مدیرعامل شرکت راه آهن نیز تیرماه سال جاری در بازدید از پروژه قطار سریع السیر تهران- قم- اصفهان بر لزوم حرکت کشور به سمت استفاده از قطارهای سریع السیر تاکید کرده و این نوع قطارها را موجب جهش نسلی فناوری ریلی در کشور می داند.
به گفته صالحی، هرچند هزینه راه اندازی قطار سریع السیر بیشتر از قطار عادی است اما این کار به لحاظ فناوری ارزش بالایی دارد و با اجرای آن یک جهش نسلی در حوزه فناوری ریلی کشور اتفاق می افتند.
تکمیل طرح قطار پرسرعت تهران ــ قم ــ اصفهان تا پایان دولت سیزدهم
و به گفته علیرضا صلواتی مجری طرح قطار پرسرعت تهران ــ قم ــ اصفهان، این پروژه در حال طی کردن مراحل اجرایی است و اگر موانع داخلی برطرف شود، تا پایان دولت سیزدهم و حدود ۲ الی ۲.۵ سال آینده به بهره برداری می رسد.
مجری طرح قطار سریع السیر تهران ـــ قم ـــ اصفهان در مورد زمان آغاز پروژه قطار پرسرعت تهران ـــ قم ـــ اصفهان گفته بود که برای این مگاپروژه که بسیاری معتقد بودند اجرای آن امکان پذیر نیست، بیش از دو سال با رؤسای بانک مرکزی، رؤسای جمهور، معاون اول رئیس جمهور و سایر مسئولان هماهنگی و پیگیری انجام شد که مشکلات حل شود و بالای ۱۰۰۰ساعت جلسه کارشناسی با سران مملکت برگزار شد.
صلواتی با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد از پروژه قطار تندرو بین اصفهان ـــ قم زیرسازی شده و آماده ریل گذاری است، افزود: در حال حاضر نیز مصوبه شورای اقتصاد را در این ارتباط دریافت کردیم و پیمانکاران چینی در خصوص این پروژه بسیار همراهی کردند.
وی توضیح داد: زیرسازی ۱۵۰ کیلومتر از مسیر قم ـــ اصفهان انجام شده و ۸۵ درصد معارضات تاسیساتی و ملکی در کل مسیر برطرف شده و یکی از دو تونل هم به اتمام رسیده است.
صلواتی در خصوص سرمایه گذار و پیمانکار راه آهن سریع السیر تهران_قم_اصفهان گفت: حدود ۱۵۰۰ نفر در این پروژه مشغول فعالیت هستند و سرمایه گذار این پروژه یک شرکت چینی است که انتقال دانش فنی را بر عهده دارد، قرارگاه خاتم الانبیا هم پیمانکار داخلی این پروژه است.
وی با اشاره به تاکید رئیس جمهور و وزیر راه و شهرسازی بر برقی شدن راه آهن تهران_مشهد نیز اظهار کرد: طول این مسیر ۸۶۸ کیلومتر است و مطالعات آن در چند مرحله انجام شده، با توجه به اینکه راه آهن تهران_مشهد در فضایی به شکل دشت و کویر قرار دارد مشکلات مربوط به اراضی محدوده را کمتر دارد.
به گفته صلواتی، هزینه های برقی شدن راه آهن سریع السیر تهران_قم_اصفهان ۵ میلیارد دلار پیش بینی شده و منابع آن نیز به صورت فاینانس و تهاتر در نظر گرفته شده است.
برنامه گسترش شبکه ریلی پرسرعت به ۱۰ استان کشور
با ورود فناوری قطار تندرو به ایران و اتمام دو پروژه تهران- قم- اصفهان و تهران- مشهد، توسعه شبکه سریع السیر ریلی در ۱۰ استان کشور امکان پذیر شده و بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور از این تکنولوژی بهره مند می شوند.